Galline ova, Humer leyer
Zielnik Siennika, Księgi wtóre, Część trzecia, O ptakoch i o lekarstwie z nich, Rozdział 45
ajca kokosze a kuropatwie nad insze nalepsze a po nich kacze, aczkolwiek niedobrą krew mnożą. Ale jajca inych ptaków, tak małych, jako i wielkich na karmią nie są godne tylko ku lekarstwu. Gęsie też jajca rychło obrzydną a z ust długo śmierdzą. Ale ony dwoje przerzeczone jurność mnożą i k’niej pobudzają. Żółtek jajowy jest śrzedniego zagrzewania, przeto się też nierychło strawi, a krew z niego nie jest tak dobra jako z białku. Potrzeba, aby na lekarstwa świeże jajca były, bo stare nie są takiej mocy.
Użytki ku lekarstwam
A
Białek jajeczny kładą w lekarstwa na każde bolenie gdzie nie trzeba gnojenia, jako na oczy abo bolączki łona abo też siedzenia; też na każde rany podskórne.
B
Pomaga też białek na sparzelinę ognia abo ukropu maczając w nim wełnę a przykładać.
C
Żółtek lepak pieczony albo uwarzony może mieszać w lekarstwa wysuszające, takież i na wrzody zapalone.
D
Na sparzelinę uczynić plastr z żółtków nowych z różanym olejkiem z woskiem jarzącym, z łojem baranim.
E
Też na to pomaga białek nowych jajec z wódką babczaną i z wodą baniową.
F
Rabi. Jajca świeże czyste są karmią a w krew się rychło obracają. A żółtek w nich nalepszy jest, ale jajca twardo pieczone jest karma gruba a lipka.
G
Jajca też bardzo pomagają mężom ku jurności, zwłaszcza cebulę a rzepę przy tym jadać.
H
Eskulap. Jaje kokosze na każdy ból oczu pomaga, sam też białek w oczy wpuszczony siepanie uspokaja.
I
Całe jaje upalone z winem albo z octem wypiwszy wszystki biegunki zastanawia.
K
Pięć żółtków jajecznych z trzema dobremi łyżkami wina wypić, pomaga krwawą biegunkę mającym.
L
To jajcam pospolita iże białek chłodzi, a żółtek zagrzewa.
M
Wróble jajca między inszemi nalepiej stroją.