Acorus, Gelschwerte
Marcin Siennik, Zielnik, Księgi pierwsze, Część pierwsza, Rozdział 5
A
Jest ziele mieczyk ciepłe i suche równo w wtórym stopniu a ma moc urynę wypędzającą, otwierającą i ocierającą, a tak jest dobry tym, którzy mają twardość, abo gruszkę około śledziony, abowiem otwiera zatkanie śledziony i wątroby z wilkości flegmistej melankoliej tym obyczajem czyniąc.
Weźmij korzenie mieczykowie, stłuk[ł]szy je jakoby czwarta część funta, polejże je octem, abo je na mocz w occie na trzy dni, a przyłóż k’niemu korzenia Reupontycy dwa łuty kwiatków boragowych, jelenich języków, każdego dwie dragmie ro[d]zynków łut, wszytkich rzeczy trochę przetłuk[ł]szy, warz je w wodzie jakoby w półtory kwarty wody, iż pół kwarty wywre, potym przecedź a ocukruj, pijże to rano ciepło i wieczór trunek. A potym piciu czwartego dnia weźmij piłuły de Reubarbaro, piłuł de lapide lazuli, każdyh po pół dragmy, zmieszaj. Niech będą piłuły udziałane z syropem jeleniego języku w liczbie VII abo IX, a potym weźmij Diagalangę abo Diaborainatum dla posilenia żołądka, a na ostatku pomazuj.
Pomaż dobrze śledzionę maścią Dialtią dla odmiękczenia nieczystości.
B
Też gdy je uwarzysz z jelenim językiem a z mleczem, z lakrycją, z nasieniem ogórkowym, malonowym, citruliowym, a przecedziwszy ocukrujesz. Gdy to będziesz pił, uzdrawia żółtą niemoc.
C
Też mieczykowie spędza bielmo z oka tak sprawione. Weźmij soku mieczykowego, soku włoskiego kopru, każdego po cztery łuty, kamienia calminaris dragmę, haleny brunatnej, tucjej, każdego równo trzecią część łuta, a potym ty rzeczy, które mają być starte na proch zetrze subtelnie, a potym powarz trochę, aby się tak dobrze zmieszały, potym wpuszczaj piórem na oko chore.
D
Też sok mieczyków dany ku piciu, abo woda w której wrzał mieczyk, pobudza urynę ku wy[j]ściu mocą swą własną i uśmierza boleść w płucach i w bokach, i też jest osobna pomoc na ukąszenie jadowitych robaków.
E
Też uśmierza bolenie w macicy, gdy je uwarzysz, a posiedzi na nim pani chora.
F
Powiada Pandekta: gdy który człowiek nosi przy sobie mieczykowy korzeń, taki nigdy nie wpadnie w niemoc kurczową, ani w wielkie płynienie krwie. Pandekty nauka.