Pulegium, Polej
Marcin Siennik, Zielnik, Księgi pierwsze, Część pierwsza, Rozdział 166
A
Polej jest ziele bardzo woniające. A według powieści Plateariusza jest ciepłe i suche w trzecim stopniu. Moc jego wszystka jest w liściu a kwiatkach. ma być zbierane to ziele, kiedy ma na sobie kwiatki. Jest dwojaki: jeden domowy, a drugi polny. Oboje jest użytku niemałego ku lekarstwu. ma moc rozpędzającą, trawiącą i potwierdzającą.
B
Rymę zimną zastanawia, zaciska i wysusza. i macicę czyści i też czyni mniejszą dla ściśnienia. Kamień drobi, żołądek potwierdza.
C
Ma moc chciwość [sic!] zginęłą ku jedzeniu przywracać i wiatry trawi w żywocie. I boleści wnętrzne uśmierza
D
Też Pliniusz powieda, iżby też poczęcie naprawiało, kiedy go która często pożywa.
E
Też gdy polej będzie zagrzany dobrze we płóciennym worku na panewce, a gdy go kto sobie będzie ciepło przykładał na głowę, tedy reumę z zimnej przyczyny wysusza i oddala. A gdy przyczynisz kocenków z Arabi[e]j [?], majoranu trochę, tedy jeszcze lepiej będzie.
F
Też gdy uczynisz charchanie, uwarzywszy polej w occie z figami suchemi. Tym sobie ciepło usta płucz, charchając. Kaszel, który bywa z strony zimnej flegmy i lipkiej, zastanawia.
G
Też woda polejowa z tucją przyprawiona, bolenie oczu spędza i też uszu boleści uśmierza, gdy je kto tym zielem ciepło będzie okładał.
H
Też gdy polej uwarzy kto z miętką w winie, a tego się będzie napijał, żołądek posila i boleści jego uspokaja. Albo kołaczki z poleju uczynione, z jajec, z miętki też wspomagają żołądek chory.
I
Też plastr uczyniwszy z poleju, z miętki, uwarzywszy w winie, a potym przyłóż na żołądek – uznasz pomoc.
K
Też parzenie uczynione z poleju, z bylice na macicę, wilkości jej wysusza. I też czyni brzegi cieńysze [cieńsze?] tajemnego miejsca, czego wiele pań dzisiejszych czasów dochodzą.
L
Też rzezak oddala i urynę obficie wypędza, gdy uwarzysz polej z nasieniem włoskiego kopru, z hanyżem w winie, przyczyniwszy trochę oliwy. A tego przyłóż na krzyże, na dymiona, dla tej choroby – Platearius radzi.
M
Polej też w winie uwarzony a ciepło na pępek przyłożony, kolikę oddala.
N
Białymgłowam też niepłodnym jest dobry dla płodu, aby go często pożywały.
O
Chrobaki w żywocie zabija, gdy sokiem jego kilko razów żywot namażesz.
P
Polej też ususzony a stłuczony na proch. on proch bolenie zębów odejmuje, gdy będziesz tym prochem nacierał.
Q
Polej też w winie uwarzony, purguje melankolię i na przeciwko wężowemu jadowi jest dobre lekarstwo.
R
Też na przeciwko mdłości polej stłuczony a z octem zmieszany, a pod nosem trzymany – posilenie daje.
S
Na podagrę też przyłożone to ziele stłuczone, uśmierza boleści nożne.
T
Korzeń też polejowy stłuczony a z winem zmieszany, każdą opuchlinę rozpędza, na opuchłe miejsce przyłożony.