Triticum, Weyssen
Marcin Siennik, Zielnik, Księgi wtóre, Rozdział 54
A
Według Izaaka pszenica jest pokarm człowiekowi godny i przyrodzeniu człowieczemu podobny, abowiem jako oto człowiek jest w swojej osobie ciepły a wilgotny, takież też pszenica, a wszakoż chleb już ma więtszą własność ciepłości, niźli pszenica, której nabywa z strony pieczenia od ognia, jako też jęczmień, groch, bób, a przyrodzenia mają suchość w sobie. Ale gdy będa uwarzone te ziarna, tedy już nabywają wilgotności z onego warzenia.
B
Olejek z pszenice liszaje i parchy goi, a same ziarna zeżwane w uściech, a przyłożone na miejsce ukąszone wściekłego psa jad k’sobie ciągnie.
C
Krupy pszeniczne, póki są jeszcze młode, nie są bardzo dobre ku jedzeniu, abowiem nadymanie w żywocie, kruczenie, pobolewanie boków czyni.
D
Prażmo więcej tuczy człowieka, niźli krupy warzone i wiatrów nie mnoży, jedno iż żywot zatwierdza. A tak jest potrawa ludziom pracowitym dobra, abowiem dobrze tuczy i długo w żołądku leży.
E
Avicenna. Mąka pszeniczna lice czyści i gładzi, a która się ma ku rumianości, więcej ta jest lepsza i sytniejsza.
F
Też mąka pszeniczna z octem a z miodem zmieszana, piegi spędza i puchlinę tłumi, a otręby pszeniczne z octem uwarzone trąd leczą.
G
Kwas abo ciasto ukwaszone z pszenice, jest zagrzewające, podeszwianą puchlinę rozgania, z lica krosty i parchy z głowy spędza.
H
Kasis. Pszenica dobrze uwarzona z oliwą abo z masłem, tuczy bardzo człowieka, a zwłaszcza, gdy będzie z mlekiem uwarzona, a tak radzi tym ludziom często jadać, którzy są suchego a chudego przyrodzenia, i mocy od tego pokarmu człowiek nabywa. Ale zasię ludziom cielistym a zbytnie tłustym niedobry jest pokarm, ciężki ku jedzeniu, abowiem napełnia w żyłach krew zbytnio.
I
Tenże. Piwo z pszenice jest najzdrowsze i sytniejsze człowiekowi, takież chleb, a wszakoż z żytniej maki dobrze wysianej więcej człowieka tuczy, jedno w żołądku długo leży, a zwłaszcza nieukwaszony, rżany chleb wiatry grube czyni.
Bardzo dobrą pszenicą jest Płaskurka, którą mogę z czystym sumieniem polecić.