Acetosa, Sawer ampfer
Zielnik Siennika, Księgi Pierwsze, Część pierwsza, Rozdział 6
A
Szczaw jest dwojaki: domowy i polny. Jest zimny i suchy: w pierwszym stopniu zimny, a w wtórym suchy. ma w sobie cierpność i też kwaśny smak, który jest nalepszy w tym szczawiu.
B
Korzeń szczawiowy z octem uwarzony leczy świerzb gruby gnoisty i komu się paznokcie zadziera.
C
Też jest lekarstwo dobre na trądy, na liszaje i na insze szkaradności ciała, gdy kilkakroć będzie pomazano miejsce tym przerzeczonym lekarstwem, a potym możesz pomazować lekarstwem tym dla lepszej pewności. Weźmi soku szczawiowego jakoby ośm łutów, jodłowej żywice czterzy łoty, soli prostej jeden łot, zmieszaj ty rzeczy z olejem bobkowym a z tego uczyń maść na rynce rozpuściwszy ty rzeczy na ogniu.
D
Też szczaw jest pomocen na żółtą niemoc, która przychodzi z zatkania żył, z przyczyny ciepłej. A tak masz ji warzyć z wodą mleczową i z nasieniem ogórkowym i malonowym i citrullowym, a to masz pić.
E
Abo warz w winie białym wystałym a toż wino pij – leczy żółtą niemoc z zimnej przyczyny, to też wino oddala brzydkość.
F
Też jest lekarstwo na ukąszenie niedźwiadka i węża. O czym Awicenna i Serapio powiada, gdy kto kilko listów zje szczawiowych, abo pije wodę, w której wrzał sam, a potym gdyby onego człowieka wąż ujadł, abo niedźwiadek – nic mu nie będzie szkodzić.
G
Też wódka szczawiowa z driakwią pita, morowego powietrza broni tym obyczajem: weźmi wódki szczawiowej pięć łyżek, a łot jeden driakwie, rozmaciwszy w wodzie daj że wypić ciepło w północy, a potym nich się przyodzieje dobrze, iżby się zapocił – jest to rzecz znamienita i doświadczona wiele razów.
H
Też sama wódka z swojej własności tedy zastanawia biegunkę i naruszenie jelit uzdrawia, a nawięcej ta moc na biegunkę jest więtsza w nasieniu.
I
Też sok jego dobry upitym ludzion i tym, którzy mają krwawniec, to jest, kto ma wielkie cieczenie krwie z żyłek, które są w stolcu – ty zastanawia.
K
Też jeżeli będzie szczaw zawieszon na szyi u tego kto ma zołzy – zginą od niego. Awicenna mówi: gdy usta płoczesz wodą, w któren warzysz szczaw, zębową boleść uśmierza.
L
Też korzenie jego warzone w winie zastanawia rzecz przyrodzoną paniam i kruszy kamień w nerkach i też broni darcia jelit – Awicenna powiada.