Piotr Crescentiusz, Księgi o gospodarstwie, Księga piąta, [Rodział 34]
[A]
Ocet jest suchy a zimny w stopniu wtórym, ma moc przenikać i oddzielać abo rozpędzać. Takież ściska i wysusza ze swej własności, wracania bardzo broni.
[B]
Przeciwko biegunce też, gdy w nim uwarzy dębianki, abo różą, abo też żołędziowe szypułki, a takowym occie rozmaczając bawełnę lubo prostą wełnę, chociaż gębkę, i przykładać ciepło na pępek będzieli biegunka. Może też i ten ocet pić w którym te rzeczy będą warzone, komu biegunka jest.
[C]
Syrop kwaśny, który bywa z octu, pomaga przeciw febrze tercianie wtórej, abo też i ustawicznej, która z flegmy słonej pochodzi i na wszytkie niemocy gorące, gdy go chory w zarań pożywa z ciepłą wodą. Rozpędza też wszytkę materią kolery. A czynią ji tym obyczajem: rozpuściwszy cukier wodą i octem warzą tak długo, aż zgęstnieje.
[D]
Prosty syrop, który zową Drimel, to jest kwaśny miód, bywa ze dwu części octu, a z jednej miodu przaśnego. Drugi bywa składany tym obyczajem: weźmij nasienia opichowego, kopru włoskiego i piotruszczanego, stłucz abo zwierć pospołu, a gdy poleży w occie przez noc, nazajutrz uwarzywszy społem przecedź. Potym przymieszawszy miodu w ten ocet jakoby trzecią część warz jako pierwej.
[E]
Syrop octowy, który zową lekarze Squitliticum tak czynią: weźmij squille (jest to cebula zamorska w aptece), moczże ją w occie dzień i noc, potym uwarzywszy przecedź, ale potrzeba wierzchy i dzżeń odrzucić, tylko pośrodki zmieszać, potym przyłożywszy miodu trzecią część warz jako pierwej, a nie masz li squille, miasto jej weźmij korzenia chrzanowego a takież z nim działaj.
[F]
Drimel dawają lekarze tak prosty, jako i składany przeciw materiej zimnej, jako syrop octowy przeciw gorącej, bowiem ją rozpędza i trawi.
[G]
Szatsza też z octu, szałwiej, piotruszki, miętki a pieprzu zwierciawszy, chęć jedzenia pobudza i trawi grube karmie, jako mięso i insze.
[H]
Wiedz też, iż ocet gdy zastanie żołądek pełny, tedy żywot laruje i rozpuszcza, ale żołądek próżny ściska i zapieka. Pomaga też przeciw mgłości w chorobie, gdy w nim grzanka lubo chleb będzie maczan, a ku nosu i ku uszam przytykan. Też takowy chleb ma być przywijan na żyły pulsowe, które są na ręku, a jeszcze lepiej, gdy k’temu przyda soku miętczanego. Pomaga też ocet przeciw litargiej i oszaleniu takież zawróceniu głowy, gdy nim trą z solą dłonie i podeszwy. Awicenna też powiada, iż na sparzelinę ocet pomaga więcej, niż co inszego, a gdy weń przymiesza fusu olejowego, abo różanego olejku, a w tym macza wełnę czystą na głowę przykładając, pomaga przeciw niemocy, którą zową subeth, gdy człowiek wszytko śpi dla gorącości.
[I]
Ocet też z hałunem zatwierdza, zęby chwiejace, gdy im usta płócze. Para też octowa słuch naprawia, zatkanie boków odtwarza, szumienie w uszu oddala, a po purgaciej pity czyni bardzo wielkie posilenie.