Ungula cabalina minor, husslatich
Marcin Siennik, Zielnik, Księgi pierwsze, Część pierwsza, Rozdział 257
A
To ziele roście na mokrych miejscach, a zwłaszcza na łąkach mokrych albo około jezior i około rzek. Ma list równie jako końskie kopyto, nisko roście, kwiat ma żółty, piękny, jasny, rychło na wiosnę kwitnący. A gdy to ziele pocznie róść, tedy się bar[d]zo rozszerzy po miejscu. W przyrodzeniu mało nie jest podobny grzybieniu. Też je lekarze zow[i]ą grzybienie mniejsze.
B
Lekarstwo jego wziąć jabłek, co by w nich był niewielki kwasek, a iżeby były woniające, wiśni też, warzyć to w wodzie z jęczmieniem, potym tę wodę odcedzić, a nakłaść w nię kwiecia tego ziela, a przykrywszy dobrze, iżby para nie wychodziła, dać tak ostydnąć, potym tę wodę przecedzić przez chustę z tego kwiecia i wytłoczyć bar[d]zo dobrze. Potym zasię tej wody przywarzyć z cukrem a potym ją pić przymieszawszy w nię wodki podróznikowej. To picie leczy gorączkę, żółtą niemoc, boleść głowy, która bywa z dymów gorących, które wstępują w głowę z żołądka, gorącość też nerek, w zimnicy, która bywa w ten czas, gdy człowiek powietrza zachwyci, serce posila, wnętrzne gorącości wypędza.
C
Warzyć to kwiecie z figami, a tę wodę pić, abowiem jest dobra naprzeciwko kaszlowi z gorącej przyczyny i dusznośc w piersiach odejmuje.
D
Też stłucz to kwiecie z sadłem kaczym a bolączki twarde okładaj, tedy miękczy je i otwiera i gorącość ich odejmuje.
E
Też warzyć szwestki w wodzie, potym tę wodę odcedzić, a nakłaść w nię przez z noc kwiecia z tego ziela, różanego i dziewanowego, to ocukrowawszy pić – trzew[i]a upragłe odmiękcza, zimnice trzecie[g]o dnia leczy i żółtą niemoc, wracanie z gorącej wilkości zastanawia, boleśc oczu z gorącej przyczyny leczy.