Cepe Zwipel
Zielnik Siennika, Księgi pierwsze, Część pierwsza, Rozdział 38
A
Jest ciepła i gorąca cebula w wtórym stopniu z niejaką wilgością, a zwłaszcza cebula czyrwona a podługowata jest mocniejsza i ostrsza niźli okrągła cebula biała. ma własność otwierającą, abowiem otwiera końce żył tych, które są w stolcu prawie około jelita. Zową je krwawnice, a to gdy przyłożysz cebulę na koniec kątne[g]o jelita. Też pobudza rzecz przyrodzoną paniam, gdy uczynisz czopelk z cebule a włóż ji do macice przez godzinę. Jedno iż cebula jest nadimająca a trudna ku strawieniu, nawięcej surowa, ale warzona zagrzewa człowieka i miękczy w nim twardość, wilgości grube flegmiste, a przeto ludziom suchego przyrodzenia kolerykom jest nie dobra ku jedzeniu, ale flegmatykom dobra im jest jadać, abowiem trawi w nich flegmę i siecze ją.
B
Cebula też czyni pragnienie i wiatry i też żywot odmiękcza.
C
Sok cebulny zmieszany z prochem majoranowym a z trochę ingbieru gdy tego wpuścisz w nos, czyści głowę.
D
Cebula też stłuczona z wodą a z rutą jest dobra naprzeciwko ukąszeniu psa wściekłe[g]o.
E
Gdy też cebulę stłuczesz z gniazdem jaskółczym a z m[i]odem, będziesz miał dobry plastr na ślinogorz gdy z wierzchu przyłożysz.
F
Cebula też stłuczona z octem a tym na słońcu pomazuj trąd na licu abo krosty czyrwone – zginą od tego.
G
Gdy też sok cebulny zmieszasz z tucją które przedają w aptece a tego przyłożysz na oczy przez chustkę, świerzb z oczu oddala, który świerzb z flegmy słonej przychodzi.
H
Gdy też sok cebulny zmieszasz z oliwą a tym namażesz brodawki, spędza je precz.
I
Gdy też sok cebulny zmieszasz z smalcem abo z sadłem kokoszym a tym namażesz miejsce oddławione abo starte bothem abo czym inszym, jest pomoc na to.
K
Też gdy soku cebulnego wpuścisz w ucho z sokiem bożego drzewka abo samego, tedy ostrzy mdły słuch i piszczenie w uszu oddala i wilgości nie dopuszcza płynąć w uszy.
L
Też gdy temi soki pomażesz głowę parchowatą, rości na niej włosy, takież i na brodzie gdy temi soki będziesz namazował miesce gołe. Abowiem dla swej ostrości otwiera dziureczki w brodzie i indzie a tak czyni drogę włosom ku rychłemu rościeniu, a to jest rzecz doświadczona. Serapio mówi, iżby miała pobudzać jurność, ale kto jej często pożywa, wzrok mdli i też zaćmiewa i sen czyni, napełniając g[ł]owę dymy.